Laten we eens kijken naar de oorzaken en oplossingen voor anacusis of het totale gehoorverlies aan één oor.
Hoort u niets aan één oor? Dan kunt u te maken hebben met eenzijdige doofheid. Dit wordt ook wel anacusie genoemd. Anacusie kan vanaf de geboorte aanwezig zijn. Maar het kan ook later ontstaan door een goedaardige tumor in de hersenzenuw (akoestisch neuroom). Mensen met eenzijdige doofheid ervaren vaak problemen met het verstaan van stemmen in een lawaaiige omgeving. Ook kunnen ze de akoestiek in de omgeving minder goed waarnemen. Daarnaast is het lastig om de richting van het geluid te bepalen. Medische therapie is vaak de eerste behandeling. Als dat niet werkt kan een hoortoestel, al dan niet een cros hoortoestel, beengeleidingssysteem of een cochleair implantaat een oplossing bieden.
Opeens niets meer horen kan duiden op plotsdoofheid. Als hier sprake van is, moet men binnen 24 uur gezien worden door de KNO arts.
Het kan dus zijn dat anacusie in de loop van uw leven ontstaat. Dan is het wel fijn dat u weet hoe u het kan herkennen. Het geluid dat u hoort klinkt soms doffer, blikkerig, vervormd of u hoort een echo. Ook kunt u moeilijk inschatten uit welke richting het geluid komt. Daarnaast zijn duizeligheid en een gevoel van druk op uw oren ook tekenen van anacusie. Er zit altijd iets verschil tussen de geluidswaarneming van uw linker- en rechteroor. Wanneer uw ene oor wel goed hoort en het andere niet, wordt dat unilateraal gehoorverlies (UHL) genoemd. Als u ineens veel slechter hoort, is het raadzaam om meteen contact op te nemen met uw huisarts of audicien.
Onze hersenen hebben allemaal een ‘dominante kant’. Het meest bekende voorbeeld hiervan is ‘rechts’ of ‘links’ qua hand zijn. Met schrijven, eten, sporten en allerlei andere dagelijkse bezigheden heeft u voorkeur voor uw linker- of rechterhand. Maar ook andere lichaamsdelen kunnen dominant zijn. Wanneer u met het ene oor beter hoort dan met het andere oor, betekent het dat dat uw dominante oor is. En dat is heel normaal. Juist door verschillen tussen de oren verloopt het verstaan van geluiden ook beter. Onze hersenen kunnen storende geluiden en spraak zo beter van elkaar scheiden. Een tweede goed werkend oor heeft dus een groot voordeel.
Heeft u ooit al eens nagedacht aan welk oor u de telefoon houdt? Waarschijnlijk niet. Deze houdt u namelijk zonder nadenken aan een oor. Het werkt hetzelfde met uw ogen. Wanneer u door een sleutelgat kijkt, dan knijpt u vanzelfsprekend het ene oog dicht terwijl u met de ander kijkt. Dat is het dominante oog. En voor uw oren geldt precies hetzelfde. Afhankelijk van welk oor dominant is, kunt u sneller of trager reageren. Dit komt doordat het rechteroor akoestische informatie direct naar de linkerhelft van de hersenen stuurt. Bij een linkeroor dominantie gaat de informatie eerst naar de rechterhelft en moet daarna nog getransporteerd worden naar de linkerhelft.
U kunt heel eenvoudig op twee manieren testen wat uw dominante oor is. Door bijvoorbeeld te onthouden aan welk oor u uw telefoon het vaakst houdt. Of let eens op wanneer u een gesprek voert met iemand. Als u de linkerwang toekeert om diegene beter te kunnen horen, zal het linkeroor de dominante zijn.
Het linkeroor is over het algemeen veel gevoeliger voor het oppikken van geluid, zoals muziek en zang. Het komt ook zelden voor dat het linkeroor dominant is.
In veel gevallen is dit het dominante oor. Dat komt omdat het rechteroor effectiever is in het detecteren van spraakstimuli en informatieve geluiden.
Gehoorverlies is bij kinderen in de eerste levensmaanden al te herkennen. Het kind kan wat onrustig zijn wanneer het zich in een rumoerige omgeving bevindt. Ook op een iets latere leeftijd kunt u signalen herkennen. U ziet bijvoorbeeld dat het kind een spraak- of taalachterstand heeft of het kind schrikt als u het van achter aanspreekt. Als het gehoorverlies mild, matig of slechts één oor betreft, kan een gehoorapparaat gebruikt worden.
Eenzijdig gehoorverlies betekent gehoorverlies aan één oor. Het kan ervoor zorgen dat u moeite heeft om de richting van bepaalde geluiden te bepalen. In sommige gevallen kan dit door specifieke hoortoestellen verbeterd worden.
Het is niet precies bekend bij hoeveel mensen deze aandoening voorkomt, maar naar schatting lijden alleen in de Verenigde Staten al 60.000 mensen aan eenzijdig gehoorverlies. Het komt zowel bij kinderen als volwassenen voor.
Goed nieuws: er zijn veel manieren om slechthorendheid te overwinnen. De optimaal aangepaste hoortoestellen van Beter Horen helpen in het dagelijks leven, bijvoorbeeld door het ruimtelijke gehoor te herstellen. Zo bent u beter in staat om te horen uit welke richting geluid komt. Hoe eerder een gehoorbeschadiging wordt ontdekt of behandeld, hoe meer u kunt doen. Soms kunt u zelfs gehoorverlies voorkomen. Vermoedt u dat de kwaliteit van uw gehoor afneemt? Laat het dan zo snel mogelijk testen. Bij gehoorverlies geldt: hoe eerder we het constateren, hoe beter. Dat geldt ook als u gehoorverlies bij uw kind vermoedt. Omdat het gehoor op jonge leeftijd wordt geschaad, kan dit de ontwikkeling van het gevoel voor taal verstoren. Dit kunnen we voorkomen door een tijdige diagnose en behandeling.
Doofheid is ook te behandelen door een operatie. De kno-arts plaatst dan een binnenoorprothese. Ook wel bekend als het cochleaire implantaat. Het implantaat verbetert het ruimtelijk gehoor en vermindert oorgeluiden die kunnen optreden bij een anacusie. Hoe eerder u actie onderneemt, hoe beter het is. Bij kinderen is het bijvoorbeeld raadzaam om het implantaat zo vroeg mogelijk (tussen het tweede en vierde levensjaar) te gebruiken. Zo kunnen zij hiermee de taalvaardigheden oefenen. Met een goed gehoorvermogen kan het kind zich beter oriënteren op zijn 'taalrolmodellen' en zijn spraak optimaal ontwikkelen. Onder bepaalde omstandigheden kunnen we het implantaat zelfs combineren met een hoortoestel voor het beste resultaat. Dit is vaak een mooi alternatief wanneer de operatie in een later stadium van het leven wordt uitgevoerd. Informeer bij uw arts naar de juiste methode.
