Kristallen in het oor komen veel voor. Deze kristallen kunnen leiden tot duizeligheid. Misschien herkent u dat wel. Het is namelijk iets wat veel volwassenen regelmatig ervaren. Wat zijn deze kristallen in het oor eigenlijk? En hoe spelen ze een rol in ons gehoor- en evenwichtssysteem? U leest het hier.
‘Otolieten’ is een andere naam voor ‘oorkristallen’. Iedereen heeft otolieten in het oor. Otolieten bevinden zich in het binnenoor en zijn omringd door vloeistof. Als ze licht bewegen, stimuleren de otolieten de haarcellen. Zo signaleren ze veranderingen in de hoofdpositie en geven ze dit door aan de hersenen.
Otolieten zijn minuscuul. Ze zijn vaak maar zo’n 0,003 tot 0,019 millimeter groot. De oorkristallen bestaan uit calciumcarbonaat en bevinden zich diep in het binnenoor. Om te kunnen begrijpen waar de otolieten precies zitten, is het handig om meer te lezen over de anatomie van het binnenoor.
Het binnenoor bestaat hoofdzakelijk uit twee organen: het labyrint en de gehoorgang. De gehoorgang draagt bij aan de waarneming van geluid en het labyrint is verantwoordelijk voor het gehoor en het evenwicht. In het labyrint nemen drie kanalen de draaisnelheid van het hoofd waar. Twee organen (de sacculus en de utriculus) nemen zwaartekracht waar. Deze organen bevatten de otolieten. Om de kristallen heen zit een gelachtige massa; het otolietmembraan. Dit maakt dat de otolieten kunnen bewegen.
Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid (Positie-duizeligheid) staat voor duizeligheidsaanvallen die ontstaan door beweging. U kunt dan bijvoorbeeld duizelig worden als u plots opstaat of gaat liggen. BPPD ontstaat door verplaatste oorkristallen (otolieten) in het binnenoor. Hoewel benigne ‘goedaardig’ betekent, bestaan er ook kwaadaardige vormen van duizeligheid. Die kunnen langer duren of ernstigere oorzaken hebben. Ervaart u langdurige duizeligheid? Dan is het heel belangrijk om uw arts te raadplegen.
De kristallen in onze oren bewegen licht om de haarcellen te stimuleren. Maar ze kunnen ook los gaan zitten. De otolieten zijn dan niet meer op het otolietmembraan gefixeerd, maar komen los. Zo kunnen ze zich bewegen door de booggangen in het oor en hebben ze invloed op het evenwichtsorgaan. Het geeft de hersenen de indruk dat de omgeving draait. Oorzaken van loszittende oorkristallen zijn:
Loszittende otolieten kunnen vervelende gevolgen hebben. Symptomen van loszittende oorkristallen verschijnen meestal plotseling. Hieronder vindt u een aantal symptomen van loszittende oorkristallen:
Misschien herkent u één of meerdere symptomen. Dat is geen reden tot zorg. BPPD is namelijk de meest voorkomende vorm van duizeligheid. In de meeste gevallen kan het geen kwaad.
Vaak komen de losgekomen oorkristallen vanzelf weer op hun plek. Dat betekent dat Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid ook meestal vanzelf geneest. Dit natuurlijke genezingsproces kan enkele dagen tot weken duren.
BPPD gaat niet altijd vanzelf over. Soms is het raadzaam om een kno-arts te raadplegen, bijvoorbeeld in de volgende gevallen:
In deze gevallen kan een kno-arts proberen de oorkristallen op hun plek terug te brengen.
Loszittende oorkristallen kunnen het beste door een professional worden behandeld. Vaak gebeurt dit met de Epley-manoeuvre of de Semont-manoeuvre. Deze manoeuvres bestaan uit een aantal hoofd- en lichaamsoefeningen waarmee de oorkristallen weer op hun plek kunnen komen. Deze manoeuvres moeten worden uitgevoerd onder begeleiding van een kno-arts of vestibulair therapeut. Zij kunnen ook oefeningen voor thuis aanbevelen om de oorkristallen terug te brengen. Voor de behandeling van oorkristallen wordt meestal geen medicatie voorgeschreven.