Wanneer de druk in uw middenoor verschilt van de druk in uw omgeving kunt u druk voelen in uw oren. Bijvoorbeeld tijdens het opstijgen of dalen in het vliegtuig. Veel mensen kunnen last krijgen van druk op de oren. Het lijkt dan alsof een oor dicht zit. En dat kan erg hinderlijk zijn. Daarbij komt dat oorpijn, verminderd gehoor of een krakend geluid bij slikken of gapen ook kunnen opspelen.
Om de constante druk op de oren te verminderen, zijn er een aantal oplossingen. Zo kunnen een aantal medicijnen de druk verlichten:
Gebruikt u liever geen medicijnen? Dan kunt u de druk in de oren verminderen door het klaren van de oren. Door het oor te klaren, houdt u uw mond en neus dicht en probeert u vervolgens uw neus te snuiten. Hierdoor voelt u de trommelvliezen ‘ploppen’.
De verbinding tussen de middenoorholte en de keel-neusholte wordt de buis van Eustachius genoemd. Door het elastische kraakbeen en de slappe wanden is deze buis normaliter afgesloten. Bacteriën en ongewenste stoffen hebben zo geen kans om vanuit de keel in het middenoor te komen. Bij slikken, kauwen, geeuwen en spreken zorgen twee spiertjes ervoor dat deze buis even opent. Zo blijft de luchtdruk in het middenoor en de gehoorgang gelijk welke worden gescheiden door het trommelvlies. Daarnaast beschermt de buis van Eustachius het middenoor tegen ziekmakende bacteriën en vocht uit de neusholte. Tot slot voert het vocht en afval af bij een middenoorontsteking.
Een constante druk op de oren wordt veroorzaakt door een onvoldoende werking van de buis van Eustachius. Bij overmatige slijmproductie in de neus- en bijholten kan de buis verstopt raken. Dit komt vaak voor bij een verkoudheid of door zwelling van het slijmvlies door een allergie of infectie. Als de buis verstopt is, kan de lucht niet weg. De onderdruk die dan in het binnenoor ontstaat, duwt het trommelvlies naar binnen. Het gevolg: geluiden klinken zachter en dof en het gehoor is niet meer optimaal.
Het klaren van de oren wordt ook wel de Valsalva manoeuvre genoemd. Bij deze manoeuvre houdt u uw mond en neus dicht en verhoogt u de druk in de neus-keelholte door uit te ademen. Zo opent de buis van Eustachius zich even, waardoor lucht in de trommelholte stroomt. Perst u te fors tijdens het klaren van de oren, dan kan de bloeddruk dalen. Dat kan leiden tot hoofdpijn, duizeligheid en flauwvallen. Waarom wordt de Valsalva techniek dan gedaan? Het doel is om de druk in de romp en de longen te vergroten, zodat het lichaam meer kracht kan uitzetten.
Een ander moment waarin de Valsalva manoeuvre wordt toegepast, is tijdens vliegreizen. Op zulke momenten kunnen er door drukverschil klachten ontstaan. De buis van Eustachius dient dan als ventiel, maar soms lukt het niet om het drukverschil weg te werken. Dit kan leiden tot beschadiging van de slijmvliezen en bloedvaatjes (barotitis) of het scheuren van het trommelvlies (barotrauma). Door de Valsalva methode toe te passen en de oren te klaren, ‘ploppen’ de oren open en neemt de over- of onderdruk af.
Bij Beter Horen kunt u speciale vliegtuigoordoppen op maat laten maken. Deze oordoppen voorkomen het drukverschil tijdens het vliegen en dalen.
Zoals hierboven besproken, is het belangrijk om bij de Valsalva manoeuvre niet te fors te persen. Doe de volgende stappen om de Valsalva manoevre correct uit te voeren:
Lukt het klaren van de oren niet? Wacht dan een paar minuten en probeer de Valsalva methode nog eens opnieuw. Maar ga niet eindeloos door en stop direct zodra u pijn voelt.
De oren klaren heeft een aantal voordelen:
De Valsalva manoeuvre kan mogelijk gevaarlijk zijn. Zoals eerder beschreven, kan het leiden tot hoofdpijn, duizeligheid en flauwvallen. Bij het te krachtig uitvoeren van de manoeuvre kan het zelfs zorgen voor een gescheurd trommelvlies of middenoorontsteking.
Heeft u (een verleden met) hartproblemen of wordt u snel licht in het hoofd? Dan kunt u het beste eerst met uw huisarts bespreken of u de Valsalva manoeuvre kunt uitvoeren.
